Kosova Başbakanı Albin Kurti, Sırbistan’la ilişkilerin normalleşmesini sağlayacak nihai anlaşmanın 2023 yılı baharında yapılmasının beklediğini belirtti.
Kosova Başbakanı Albin Kurti, Kosova Meclisinde yaptığı konuşmada Sırbistan’la varılan son anlaşmaya değindi. Başbakan Kurti, Sırbistan’la dün varılan anlaşmanın araç plakalarına ilişkin sorunun çözümünden ibaret olmadığını, Avrupa Birliği’nin ara buluculuğu ve ABD’nin desteğiyle Sırbistan’ın Kosova’yı tanıyacağı bir sürecin başlangıcı olduğunu söyledi. Sırbistan’la varılan anlaşmayı “büyük bir başarı” olarak nitelendiren Kurti, hedeflerine ulaştıklarını aktardı. Kurti, hedeflerinin Kosova ve Sırbistan arasındaki sorunların çözümüne yönelik Fransız-Alman teklifinin müzakerelerin bir parçası haline gelmesi olduğunu ifade etti. Kurti, “Çünkü diyalog süreci ilk defa genel bir çerçeveye oturuyor. Bu da temel sorunların uluslararası hukukun ışığında çözümü için hukuki yükümlülüklerin doğması demek olacak. Pazartesi akşamı teklif edilen anlaşma belgesinde araç plakalarına ilişkin anlaşmanın dışında Fransız-Alman teklifi yer almıyordu. Çarşamba günü kabul edilen anlaşmanın pazartesi günü teklif edilenle aynı olduğunu söyleyenler, hiçbir şey bilmiyor” diye konuştu. Sırbistan’la AB ara buluculuğundaki müzakerelerin günler içerisinde başlayabileceğini ifade eden Kurti, nihai anlaşmanın en geç 2023 yılı baharından önce yapılmasının beklendiğini vurguladı.
Kurti, Sırbistan ve Kosova’nın karşılıklı olarak birbirini tanımaları halinde araç plakalarına ilişkin meselenin manasını da yitireceğine dikkat çekti.
İki ülke arasındaki plaka krizi
Kosova yönetimi, Sırbistan’ın Kosova vatandaşlarına yönelik uygulamalarına karşılık olarak mütekabiliyet esasları çerçevesinde Sırbistan plakalı araçların trafiğe çıkışını yasaklama kararı almış ve 1 Kasım tarihi itibarıyla bu araçların sürücülerini ikaz etmeye başlamıştı. Kosova, tartışmalı plaka sahiplerinin 21 Kasım’dan itibaren 21 Ocak 2023’e kadar 150 euro para cezasına çarptırılacağını, 21 Ocak-21 Nisan 2023 tarihleri arasında test plakalarının verileceğini, plakaları değişmeyen araçların 21 Nisan 2023’den itibaren trafiğe çıkışının tamamen yasaklanacağını açıklamıştı. Kosova Başbakanı Albin Kurti, 21 Kasım’da yaptığı açıklamada, Sırbistan plakalı araçlara para ceza uygulamasını 48 saat daha ertelediğini duyurmuştu. Kosovalı yetkililerin açıklamalarına göre Sırbistan ve Kosova liderleri, pazartesi günü Brüksel’de mevcut şartlar üzerinde uzlaşma sağlamış, fakat AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in anlaşmaya Sırp Belediyeler Birliği kurulması şartını da dahil etmesi müzakerelerin başarısızlığa uğramasına neden olmuştu.
Plaka krizi dün gece saatlerinde çözülmüştü
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, dün gece saatlerinde Sırbistan ve Kosova arasında son yılların en şiddetli gerginliğine neden olan araç plakalarına ilişkin kriz konusunda anlaşma sağlandığını duyurdu. Borrell, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Bugün Kosova ve Sırbistan arasında daha fazla gerilimin önüne geçilmesini sağlayacak bir anlaşmaya vardık. İki taraf arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik önerimiz çerçevesinde bundan sonraki adımları görüşeceğiz” ifadesini kullandı.
Brüksel’de bir araya gelen Kosova ile Sırbistan baş müzakerecilerinin sağladığı uzlaşma çerçevesinde Kosova’yı halen kendi bölgesi olarak gören Sırbistan, Kosova’daki şehir isimlerinin yer aldığı yeni araç plakalarının dağıtımına son verecek. Kosova ise Sırbistan tarafından daha önce verilen araç plakalarını kullanmaya devam eden Sırp vatandaşlarına ceza uygulama kararını geri çekecek.
