Veteriner Hekim Mehmet Kızılinler, evcil hayvanların deprem esnasında verdiği tepkiler ile can ve mal kayıplarının kısmen önlenebileceğini belirterek, “Bu konu hakkında Türkiye’de bilimsel çalışmaların yapılması hepimiz için faydalı olacaktır” dedi.
Eskişehir’de görev yapan Veteriner Hekim Mehmet Kızılinler, evcil hayvanların deprem öncesinde ve sonrasında verdiği tepkiler ile can ve mal kayıplarının kısmen önlenebileceğinden bahsetti. Türkiye gibi ortasından büyük fay hattı geçen bir bölgede bu durumun bilimsel olarak araştırılması gerektiğine vurgu yapan Kızılinler, aynı zamanda hayvanların depremden ne kadar süre önce ve nasıl tepki vereceklerine dair bir standardın olmadığını da belirtti. Kızılinler sözlerine ilave olarak, takılan çipler sayesinde deprem anında kaybolan hayvanların hem kendilerine hem de sahiplerine ait bilgilere erişilebileceğini ifade etti.
“Araştırılmaya muhtaç bir konudur”
Deprem zamanında kedi ve köpeklerin birbirlerinden farklı tepkiler verebildiğini aktaran Kızılinler, “Yer kabuğunda oluşan hareketler, açığa çıkan gazlar, özellikle iyon değişimleri ve kimyasal değişiklikler sebebiyle hayvanlar farklı tepkiler verebiliyor. Huzursuzlukları artıyor, uluyorlar, miyavlıyorlar, saklanıyorlar ve bazıları da koruma içgüdüsüyle sahiplerinin yanına gidiyor. Fakat bu durum tüm hayvanlarda standart olan bir olay değil ve araştırılmaya muhtaç bir konudur. Ayrıca bilimsel verileri çok da fazla olmayan bir husustur” dedi.
“Çalışmalar uzun vadede önümüzü açacaktır”
Dünyanın farklı yerlerinde hayvanların depremi önceden fark edebilme özelliklerinden dolayı farklı uyarlamalar yapıldığını belirten Kızılinler, “Çin’de gerçekleşen 7.3 şiddetindeki bir depremde hayvanların hareketleri öngörülerek bir şehir boşaltıldı. Bu önlem sayesinde çok sayıda insan kaybının önlendiği kayıtlara geçildi. Fakat aynı gruplamayla yapılan farklı çalışmalarda da başarısız sonuçların alındığı görüldü. Şu net ki, hayvanların bu özelliklerinden faydalanarak deprem ülkesi olan Türkiye’de bilimsel çalışmaların yapılması çok daha doğru olacaktır kanaatindeyim. Farklı meslek gruplarından bir araya gelen jeoloji mühendisleri ve veteriner hekimler ya da çeşitli bilim insanlarının oluşturacağı konsorsiyumla, Türkiye’de yapılacak olan çalışmalar çok uzun vadede depremle akalı önümüzü açacaktır” şeklinde konuştu.
“Üzerlerinde çipler sayesinde tüm bilgilere erişilebilecektir”
Deprem ülkesi olan Türkiye’nin yaşadığı travmalara dikkat çeken Kızılinler, “İnsanlar eşlerini, dostlarını ve ailelerini kaybetti. Bunun yanında pek çok evcil hayvan da ya evsiz kaldı ya da kayboldu. Deprem sonucu oluşabilecek böyle bir durumda kedi ve köpeklerin üzerlerindeki çipler, onların rahat bir şekilde bulunmaları konusunda bizlere yardımcı oluyor. Yani sokakta bulunan herhangi bir kedi ve köpek veteriner kliniğe götürüldüğünde, çip numarası sayesinde hem onun hem de sahibinin tüm bilgilerine erişilebilecektir” diyerek sözlerini tamamladı.
