Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası denetimlerinde ödeme ve elektronik para kuruluşlarının nelere dikkat etmesi konusunda yazı kaleme alan IQ Money Hukuk Müşaviri Bahar Öte, “FinTek şirketleri olan Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları, öncelikle bir teknoloji daha sonra ise bir finans şirketidirler. O yüzden bankalara rakip olurken hızlı ve güvenilir olmaları bu anlamda önemlidir” ifadelerine yer verdi.
Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının tabi olduğu birçok mevzuat bulunmakla birlikte Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası A.Ş. (TCMB) ve Mali Suçları Araştırma Kurumu (MASAK) olmak üzere 2 ana regülatör ve denetleyicisi bulunmakta. TCMB denetimi sırasında denetleyici kişilerin nelere ne şekilde dikkat ettiğini, denetim raporlarına nasıl yansıdığını ve 6493 sayılı kanun çerçevesinde idari para cezalarının neler olduğunu IQ Money Hukuk Müşaviri Bahar Öte kaleme aldı.
TCMB tarafından verilen ceza tipleri ve oranları nelerdir
Bahar Öte , “’Düzenlemelere ve kararlara uymamak’ başlıklı madde 27 amir hükmü gereğince, “6493 s. Kanunda ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılacak düzenlemelerde ve alınan kararlarda yer alan ve bu bölümde ayrı bir cezai yaptırım öngörülmeyen hususlara aykırı davranan ve sistem işleticisi veya ödeme hizmeti sağlayıcısı olarak faaliyet gösteren tüzel kişiler hakkında Banka Yönetim Komitesince kırk bin Türk lirasından dokuz yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir. Ancak, bu suretle menfaat temin edilmiş ya da zarara sebebiyet verilmiş olunması hâlinde verilecek idari para cezasının miktarı bu menfaatin ya da sebep olunan zararın iki katından az olamaz. Bu kabahatlerden birinin idari yaptırım kararı verilinceye kadar birden çok işlenmesi hâlinde, ilgiliye bir idari para cezası verilir ve verilecek ceza iki kat artırılır. Ancak, bu kabahatin işlenmesi suretiyle bir menfaat temin edilmesi veya zarara neden olunması halinde idari para cezasının miktarı bu menfaat veya zararın üç katından az olamaz” ifadelerine yer verdi.
“Siber güvenlik önemlidir”
TCMB tarafından yapılan denetimlerde dikkat edilen hususları genel hatlarıyla ele alan Öte, şirketlerin faaliyet izni çerçevesinde ödeme hizmeti sunması gerektiğini kaydederek, “Kuruluşların 6493 sayılı Ödeme Ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri Ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun çerçevesinde hangi alanlarda ödeme hizmeti verebileceği yazmaktadır. BDDK döneminde bazı Kuruluşların hangi alanda faaliyet izinlerinin olduğu resmi gazetede yazmaması ve faaliyetlerin hangi iş modeline girdiği konusunda oluşan sorular üzerine TCMB tarafından açıklanmıştır” dedi. Finansal gerekliliklerin başında Asgari Özkaynak Yükümlülüğü ve Sermaye-Teminatın sağlanması olduğunu belirten Öte, “Bilgi ve veri güvenliğini sağlamak ve tebliğ gereğince hükümleri yerine getirmek kuruluşlar için önemlidir. Bu sebeple iki yılda bir Bilgi Teknolojileri alanında denetim yaptırmaları gerekmekte olup yapılan denetimlerde ortaya çıkan bulgulara bakılmaktadır. Siber güvenlik önemlidir. Denetimlerde özellikle sistemsel kontroller yapılmakta ve kuruluşların vereceği hizmet çerçevesinde ekranlar denetim yetkilileri tarafından incelenmektedir” ifadelerini kullandı.
Kuruluşların yapamayacağı faaliyetler nelerdir
Kuruluşların yapamayacağı faaliyetleri sıralayan Öte, kuruluşların kredi veremeyeceğinin, faiz işletemeyeceğinin ve kendi bünyelerinde mevduat toplayamayacağının altını çizdi. Ayrıca ödeme işleminin aracı kullanılmaksızın doğrudan alıcıya nakit olarak yapılmasının, gönderen ya da alıcı namına mal veya hizmet pazarlığına ya da alım satımına yetkili olan ticari temsilci aracılığıyla yapılmasının, kâr amacı gütmeyen veya yardım amacıyla yapılan faaliyetler çerçevesinde paranın nakit olarak toplanması ve teslimi suretiyle yapılan ödeme işlemlerinin ödeme hizmeti olarak değerlendirilemeyeceğini söyledi.
“Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları hızlı ve güvenilir olmalı”
Bahar Öte, “FinTek şirketleri olan Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları, öncelikle bir teknoloji daha sonra ise bir finans şirketidirler. O yüzden bankalara rakip olurken hızlı ve güvenilir olmaları bu anlamda önemlidir” dedi.
