Van’ın havası endişe yaratıyor! Kirlilik büyük sorun...

Halk sağlığı açısından en büyük çevresel risk olan hava kirliliği tehlike yaratmaya devam ediyor. Kömür ve doğalgaz kullanımı hava kirliliğinin ana nedenleri arasında yer alırken, hava kirliliğine bağlı hastalıklardan çoğu kişi hayatını kaybederken çoğu da sağlık sorunları yaşıyor.

Kış aylarında artan hava kirliliği, yeşilin az olduğu Van’da da derinden hissediliyor. Kalitesiz kömürden dolayı kışın Van’da temiz hava almak adeta imkansız hale gelirken, yayınlanan bir rapor ile daha bu ürkütücü durum gözler önüne serildi. Hava kirliliğinin insan sağlığına etkilerini çalışmalar yürüten Temiz Hava Hakkı Platformu’nun (THHP) hazırladığı Kara Rapora göre Van’ın hava kirliliği ulusal ve AB mevzuatının üstünden çıktı. Van’ın acı durumuyla ilgili Şehrivan Gazetesi’ne konuşan Van ÇEVDER Başkanı Yardımcısı Bazi Aslan, “Van’ı bir dram bekliyor” ifadelerini kullandı.

VAN’IN HAVASI İÇ AÇMIYOR!

Kışın kalitesiz kömür kullanımından dolayı Van’da temiz hava almak adeta imkansız hale gelirken, bu durum gündelik hayatı da olumsuz etkiliyor. 15 sağlık, çevre ve iklim örgütünün oluşturduğu Temiz Hava Hakkı Platformu’nun hazırladığı Kara Raporu açıklanırken, yayınlanan rapora göre Van’da hava kirliliği ulusal ve AB mevzuatının üstünde çıktı.

VAN HAVASI EN KİRLİ İLLERİN SADECE BİR ADIM GERİSİNDE

Kara Rapor 2022 başlıklı raporda, “Türkiye’nin Tüm İlleri Kirli Hava Soluyor” ifadelerine yer verilirken 15 sağlık, çevre ve iklim örgütünün oluşturduğu Temiz Hava Hakkı Platformu’nun (THHP) hazırladığı raporun 5’inci yayınlandığı belirtildi. Raporda göre 2021’de İstanbul’da 4 bin 848, Ankara’da 2 bin 853, Türkiye genelinde ise en az 42 bin kişi hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirdi. Yine Türkiye’de, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) standartlarına göre havası temiz şehir bulunmadığı ifade edilirken. Havası en kirli beş kent ise sırasıyla Batman, Iğdır, Ağrı, Şırnak ve Malatya olarak verildi. Van ise havası en kirli illere yakın bir kirlilik kategorisi olan Ulusal ve AB mevzuatının üstünde kirliliğe sahip olan gri kategorisinde illerden birisi olarak verildi.

ASLAN: TEMİZ HAVANIN ÖNEMİ ÇOK FAZLA

Van’ın ürkütücü durumuyla ilgili konuşan Van ÇEVDER Başkan Yardımcısı Bazi Aslan, “Van’ı acı bir dram bekliyor” dedi.  Aslan, küresel ısınmaya dikkat çekerek, “Küresel ısınma dünyanın başına gelen en büyük tehlikedir. Fosil yakıtların kullanımından dolayı bu bütün dünyayı tehdit ediyor. Bundan sonra hiçbir iklimin eskisi gibi olmayacağı tespit edildi. Önümüzdeki kış çok çetin bir kış geçireceğiz. Bundan sonra bütün kışlar zor geçecek. Küresel ısınmanın yanı sıra havamızın kirlenmesi çok büyük bir sorundur. Bunların hepsi insan faaliyetlerinden kaynaklıdır. Her şeyin paradan ve kazançtan ibaret olmadığını göstermemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı. Aslan, hava kirliliğinin olumsuz etkilerini dile getirerek, “Hava kirlendiği zaman her şey kirleniyor. Atmosferde bulunan canlı ve cansız organizmalar kötü havadan etkileniyor. Bu anlamda temiz havanın önemi çok fazla.” Dedi.

“VAN’I ACI BİR DRAM BEKLİYOR”

Kalitesiz kömürün olumsuz etkilerini belirten Aslan, “Van 1721 rakımdadır. Etrafı dağlarla çevrilidir. Kışın bu kadar hava kirliliği olmasının iki temel nedeni var. Biri kalitesiz kömür kullanımı, biri de çarpık kentleşme. Hayat pahalılığından dolayı kaliteli kömür alınamayacak hale geldi. Elektrik, doğalgaz ve kaliteli kömüre her geçen gün zam geldiğinden insanlar ucuz ve kalitesiz kömüre yöneliyor. Van’ın genelinde kalitesiz kömür kullanılıyor. Kalitesiz kömür hayatı ciddi anlamda olumsuz etkiliyor. Van’ı düşünen herkesin, tüm kurumların kentin girişine zabıta koyması ve kalitesiz kömürün kente alınmaması lazım. Kirli kömür hiçbir şekilde Van’a girmemeli. Van’ı acı bir dram bekliyor. Umarım herkes bu konuda hassas olur” dedi.

“ÇARPIK KENTLEŞMEDEN DOLAYI VAN’DA CİDDİ BİR HAVA KİRLİLİĞİ YAŞANIYOR”

Çarpık kentleşmenin de hava kirliliğini etkilediğini aktaran Aslan şunları söyledi: “Van’da hava kirliliğinin bir başka ve önemli nedeni de çarpık kentleşme. Van’ın imar sorunu var. Çarpık kentleşmeden dolayı binlerce araç bir yerde sıkışıp kalıyor. O araçlardan çıkan egzozu düşünün. Onların oluşturduğu hava kirliliğini düşünün. Çarpık kentleşmeden dolayı Van’da ciddi bir hava kirliliği yaşanıyor. Temiz hava bütün canlıların temel hakkıdır. Her canlının temiz bir hava soluma hakkı vardır. Fosil yakıtlardan vazgeçilip yenilenebilir enerjiden yararlanılmalıdır. Mutlaka bunun için bir çözüme gidilmesi lazım. Herkesi bu konuda duyarlı olmaya davet ediyorum.”

“DOĞALGAZIN YAYGINLAŞMASI VE UCUZLAMASI LAZIM”

Aslan, çözüm önerilerinde bulunarak, “Kirli kömürün kullanılmaması ve yasaklanması gerekiyor. Temiz kömürün ucuzlaması lazım. Doğalgazın yaygınlaşması ve ucuzlaması lazım. Egzoz dumanına çare bulunması gerekiyor. Bunun çözümü de yenilenebilir güneş enerjisi. Dünyanın en çok güneş alan şehirlerin başında Van geliyor. Biz eğer bunu enerjiye dönüştürebilirsek bütün sorunlarımız çözülür. Tek çözüm yenilenebilir enerjidir” diye aktardı.